English Information

f

Europejskie Centrum Pamięci i Pojednania - Archiwum 2019

IMG 20190606 100929553

Foto. Archiwum ECPiP

31 osobowa wycieczka uczniów ze Szkoły Podstawowej w Kamionce odwiedziła naszą Ekspozycję. Grupa ta przyjechała specjalnym pojazdem wycieczkowym z dwoma wagonikami (samochód terenowy marki UAZ 469 z Parku Historycznego Blizna).

 

IMG 20190605 100924785 HDR

Foto. Archiwum ECPiP

55 - ciu uczniów klas III ze Szkoły Podstawowej Nr 11 z Dębicy odwiedziło Ekspozycję Historyczno-Dydaktyczną przy Górze Śmierci w Paszczynie.



 

DSC 0320

fot. Archiwum ECPiP

Główną atrakcją tegorocznej „NOCY MUZEÓW” była wystawa czasowa pt. "Listy i grypsy obozowe więźniów obozu pracy przymusowej w Pustkowie", przygotowana przez Ekspozycję Historyczno-Dydaktyczną przy Górze Śmierci w Paszczynie.
Tego wieczoru do północy Ekspozycję odwiedziło wielu miłośników historii i kultury.
Wśród nich znaleźli się włodarze Gminy Dębica na czele z Wójtem Stanisławem Rokoszem, Wicewójtem Zdzisławem Siwulą, Przewodniczącym Rady Gminy Piotrem Żyburą, Wicedyrektorem CKiB Sylwią Zapał, Dyrektor Zarządu Dróg Powiatowych w Dębicy Jacek Drobot z małżonką, a także radni Gminy Dębica i pasjonaci historii oraz wielu mieszkańców Gminy Dębica i okolic.
Podczas "NOCY MUZEÓW" w Ekspozycji czynny udział wzięli uczniowie z Zespołu Szkół z Oddziałami Integracyjnymi z Pustkowa Osiedla, wśród których byli członkowie Uczniowskiej Straży Góry Śmierci. Nieocenioną pomoc udzieliły panie bibliotekarki oraz funkcjonariusze Straży Gminnej.

Wystawa czasowa  pt. "Listy i grypsy obozowe więźniów obozu pracy przymusowej w Pustkowie".

Otwarta podczas "NOCY MUZEÓW" - wystawa czasowa - prezentuje korespondencję obozową polskich więźniów, którą prowadzili z bliskimi w tragicznych latach 1940-1944 podczas uwięzienia w niemieckim obozie pracy przymusowej dla Polaków w Pustkowie. 

''Kara śmierci grozi: za usiłowanie ucieczki z obozu, za wnoszenie do obozu środków żywności, za komunikowanie się z Polakami lub Żydami z obozu A, za posiadanie przyborów do pisania lub pisanie listów, za handel odzieżą lub bielizną, za nieutrzymywanie czystości i za kradzież inwentarza obozowego lub własności innych więźniów.*” 
*Relacja przyprowadzonego dnia 9/3 1942 r. z Mielca Markusa Streima 
Zabierowski S., Pustków, hitlerowskie obozy wyniszczenia w służbie poligonu SS, Rzeszów 1981, s.57-58

Grypsy
Były wiadomościami do rodzin więźniów, przekazywanymi potajemnie poza obóz lub współwięźniom wewnątrz obozu. Ich treść znacznie różniła się od treści listów, które musiały przejść przez cenzurę obozową. Była bardziej szczegółowa, zawierająca wiele wiadomości między innymi o życiu obozowym. Grypsy pisano na papierze, wyrwanych karteczkach z notesu, bibułkach papierosowych materiale, na niezadrukowanych brzegach gazet, na skrawkach papieru z worków po cemencie lub na cienkiej korze przy użyciu ołówka kopiowego. Język wysyłanych grypsów jest zazwyczaj oszczędny, ich autorzy ograniczali się do formułowania najistotniejszych dla nich treści.
Pisanie grypsów, jak i ich przekazywanie czy przechowywanie, było surowo karane. Mimo to, wiele osób zatrudnionych na poligonie z narażeniem swojego życia doręczała grypsy rodzinom więźniów. W tekście jak i pod wieloma grypsami więźniowie zwracali się do swoich bliskich używając ich pseudonimów, jak również podpisywali się pseudonimami. Robiono tak, aby w razie przechwycenia grypsu przez personel obozowy nie było wiadomo, kto jest adresatem i autorem grypsu.

Listy obozowe
W początkowej fazie istnienia obozu pracy przymusowej w Pustkowie (od listopada 1940 r. do początku 1943 r.) pisanie listów było surowo zabronione i złamanie tego zakazu groziło karą śmierci. Dzięki interwencji księżnej Heleny z Reyów Jabłonowskiej (Przewodniczącej Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Dębicy), komendant obozu od wiosny 1943 r. zezwolił na pisanie listów i otrzymywanie ich od rodzin. Były one cenzurowane przez Czaplę. Listy pisane były w języku niemieckim i przechodziły przez cenzurę obozową, dlatego wiadomości w nich przekazywane były najczęściej jednakowe – podziękowanie za paczkę i informowanie najbliższych o dobrym samopoczuciu. Pisane przez więźniów do rodzin, poza grypsami były jedynym łącznikiem więźnia ze światem zewnętrznym. Niejednokrotnie za różnorodne przewinienia więźniów karano poprzez wprowadzanie zakazu korespondencji i otrzymywania paczek od rodzin. Była to jedna z kar obozowych stosowana przez władze. Brak kontaktu z Bliskimi i możliwości od nich wsparcia, była niezwykle dotkliwa dla więźniów.

Galeria foto:

2019 05 22 Powiatowy Konkurs Historyczny baner

Centrum Kultury i Bibliotek Gminy Dębica wraz z działającym w jego strukturach Europejskim Centrum Pamięci i Pojednania, pragnie serdecznie zaprosić grono pedagogiczne i młodzież szkolną placówek oświatowych w Powiecie Dębickim do uczestnictwa w powiatowym konkursie historycznym pt. „Niemieckie obozy pracy przymusowej w Pustkowie przy poligonie Waffen SS Truppenübungsplatz Heidelager w latach 1940-1944” .

Okazją do zorganizowania powiatowego konkursu historycznego jest 75. rocznica ewakuacji niemieckich obozów pracy przymusowej przy poligonie Waffen SS Truppenübungsplatz Heidelager.

W założeniu, powiatowy konkurs historyczny pt. „Niemieckie obozy pracy przymusowej w Pustkowie przy poligonie Waffen SS Truppenübungsplatz Heidelager w latach 1940-1944” zostanie przeprowadzony na jesieni, w nowym roku szkolnym 2019/2020.

Konkurs skierowany jest do uczniów najstarszych klas szkół podstawowych, tj. klasy VII i VIII (obecne klasy VI i VII).
Szkoły pragnące wziąć udział w konkursie będą mogły przeprowadzić wstępną kwalifikację w celu wyselekcjonowania najlepiej przygotowanych uczniów.
Zaproponowany konkurs zostanie przeprowadzony w dwóch etapach.

Pierwszy etap będzie miał miejsce w dniu 11 października 2019 r.
Następnie finaliści pierwszego etapu wezmą udział w drugim etapie, który odbędzie się w dniu 15 listopada 2019 r.

Szczegóły dotyczące konkursu określone zostaną w oddzielnym regulaminie. Uzupełnieniem informacji konkursowej będzie również wykaz tematów i literatury przedmiotu. Na podstawie tej literatury zostaną przygotowane zagadnienia i pytania konkursowe.

Laureaci konkursu otrzymają wartościowe nagrody pieniężne i rzeczowe ufundowane przez organizatorów oraz sponsorów konkursu.

Pragniemy zainteresować tym konkursem licznych sponsorów, którzy uświetnią i wzbogacą pulę nagród dla jego uczestników.
Liczymy również na udział mediów regionalnych, które transmitowałyby przebieg i wyniki konkursu.

Prosimy aby rozważyli Państwo swój udział w tym przedsięwzięciu i skontaktowali się:

z Centrum Kultury i Bibliotek Gminy Dębica w Pustkowie Osiedlu,
tel. 14 681 10 06, e-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.,
Pustków-Osiedle 26A, 39-206 Pustków-Osiedle
lub
z Europejskim Centrum Pamięci i Pojednania, 
tel. 887 628 900, email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.,
Pustków-Osiedle 26A, 39-206 Pustków-Osiedle,
które z ramienia CKiB Gminy Dębica przygotowuje konkurs.

 Dokumenty do pobrania:

W dniu 17 maja 2019 r.

Ekspozycja Historyczno-Dydaktyczna przy Górze Śmierci 

w godzinach 8.00 – 16.30 będzie NIECZYNNA

Natomiast wszystkich chętnych serdecznie zapraszamy

na "NOC MUZEÓW" i otwarcie wystawy czasowej

pt. ''Listy i grypsy obozowe więźniów obozu pracy przymusowej w Pustkowie''

Podczas "NOCY MUZEÓW"

Ekspozycja będzie czynna w godz. 18.00 – 24.00

Wstęp wolny

ZAPRASZAMY

2019 05 17 Wystawa czasowa Listy i Grypsy Obozowe NOC MUZEOW  2019 05 17 Noc Muzeow plakat web