Europejskie Centrum Pamięci i Pojednania zaprasza na cykl wykładów otwartych zatytułowanych „Spotkania z Historią”.
Wykłady skierowane są nie tylko do uczniów, ale wszystkich zainteresowanych. Podczas „Spotkań z Historią”, które odbywać się będą co kwartał, poruszone zostaną różnorodne tematy związane z historią naszego regionu.
Najbliższy wykład zaplanowany jest na koniec listopada br. O polityce Sowietów wobec ludności polskiej w latach 1944-1946 na przykładzie wydarzeń w Mokrem opowiadał będzie Tomasz Czapla, historyk i kustosz Muzeum Regionalnego w Dębicy. Pan Tomasz jest również autorem książki „Pamiętnik z Mokrego. Wiejskie obrazy minionego wieku.”
Wykład ten odbędzie się 25 listopada o godzinie 17:00, w sali konferencyjnej Centrum Kultury i Bibliotek Gminy Dębica w Pustkowie Osiedlu. W spotkaniu wziąć udział może każdy. Wstęp jest bezpłatny. Serdecznie zapraszamy!
"Gryps Wojciecha Dzieduszyckiego"
Wojciech Dzieduszycki - więzień obozu pracy przymusowej w Pustkowie, ur. 5 czerwca 1912 w Jezupolu koło Stanisławowa, zm. 2 maja 2008 r. we Wrocławiu. Hrabia, polski aktor, śpiewak, dyrygent, dziennikarz, autor tekstów kabaretowych, działacz kulturalny, recenzent muzyczny i teatralny oraz inżynier. W jednym z grypsów pisał:
„Nelu! Wiesz, że przypuszczałem że to Ty jesteś tutaj. Może to z mojej strony zarozumiałość, a może skłonność do romantyzmu, bo przyznaj Nelu, że to romantyczne! Wiem, że jesteś teraz moim jedynym ratunkiem, i że tylko Ty możesz mnie teraz ocalić, ale pomyśl Nelu, czy jestem tego wart? Przecież znasz mnie dobrze i wiesz że jestem najlekkomyślniejszym pod słońcem. Do tego moja sytuacja życiowa jest taka, że mogę tylko Twoje postępowanie ocenić tak jak na to podobne poświęcenie zasługuje. I wierz mi Nelu, umiem to ocenić i choć życie nie pozwoli mi tak się wywdzięczyć jak powinienem, to Nelu, myśleć o Tobie będę zawsze niezmiennie. Przeszedłem w ostatnich kilkunastu miesiącach, tak wiele, że będę mógł to tylko Ci opowiedzieć bo napisać się nie da. Och! Mój Miły Grahamie, ile otuchy wlałaś mi tymi słowami. Napisałem Myszce aby starali się o mnie, ale proszę Cię, napisz im, żeby Ci zaufali i że ja już wiem o tem - boję się żeby Ci nie przeszkodzili. Paczki bezpośrednio nie idą z żywnością, tylko z rzeczami. Więc proszę Cię jeśli możesz trochę tłuszczu, cukru przez tę drogę lub przez robotnika [Rudnego], który pracuje na Lagerplatz Firmy Krause, koło kolejowego przejazdu.
Ja tam też pracuję z mojemi ludźmi, możemy się ewent. zobaczyć przez płot od strony wsi Brzezinka, czy Brzozówka przez oziminę. Ale, Nelu, lepiej bardzo Cię proszę nie narażaj się! Zobaczymy się przecież potem! A oboje możemy teraz "odwalić" jak to się u nas mówi! Strasznie miły był Twój list, wszystko w nim znalazłem co mnie interesuje. Żyję tu tak prymitywnie i tak oderwany od życia, że każde słowo daje duże wzruszenie, a Twój list był naprawdę dobrym listem.
Nelu! Poproś Grahama niech zwróci całą uwagę na przeprowadzkę Małej Pani, boję się że paczki go rozproszą. Jedzenie choć wstrętne, ale może o nim wytrzymać. Wygląda nie źle, a chodzi ubrany tak jak piszesz (ale skąd tak dokładne informacje?) Chorowałem trochę, ale już jest dobrze! Jutro mam dostać "stąd" coś, podobno tłuszcz i cukier. Z rzeczy najpotrzebniejszy jest mi sweter, resztę już skombinowałem.
Łączę Ci serdeczne moje myśli
[Tunek]
Załączam list do Mamy, prześlij go proszę!”
Wymiary grypsu: sz. 13,9 cm, wys. 6,6 cm
Dar Pani Małgorzaty Dzieduszyckiej-Ziemilskiej
Fot. arch. ECPiP
W święto Podwyższenia Krzyża Świętego młodzież znów miała okazję rozważać stacje drogi krzyżowej na Górze Śmierci. Tradycyjnie już, młodzi udali się Drogą Cierpienia pod sam pomnik, zatrzymując się przy każdej stacji by złożyć zapalony znicz ale przede wszystkim by rozważać poszczególne stacje drogi krzyżowej. W czasie tych rozważań wszyscy uczestnicy mogli wsłuchać się we wspomnienia pierwszych strzelców, którzy stanowili podstawę później utworzonych Legionów Polskich. Historię Związku Strzeleckiego, jego udział w walce o niepodległość oraz sylwetkę Józefa Piłsudskiego – głównego inicjatora, przybliżył uczestnikom spotkania dr Jacek Magdoń. Towarzyszyło temu odśpiewanie pieśni strzeleckich i legionowych: Marsz Strzelców 1863, My pierwsza Brygada oraz Szara Piechota (Maszerują Strzelcy). W tegorocznym spotkaniu udział wzięły jednostki strzeleckie z Dębicy i Pustkowa – Osiedla ze swoimi opiekunami: chorążym ZS. Jarosławem Urbańskim – dowódcą JS 2017 i drużynowym ZS. ks. Albertem Adamczykiem. Dzięki tym jednostkom, zebrana licznie młodzież mogła zobaczyć replikę munduru strzeleckiego z I poł. XX w. oraz oryginalne uzbrojenie. Po spotkaniu zebrani mieli możliwość zwiedzania Ekspozycji historyczno – dydaktycznej przy Górze Śmierci.
„Niezbędnik”
Kolejnym eksponatem miesiąca jest „niezbędnik” - sztućce polowe stanowiące podstawę ekwipunku żołnierzy Waffen SS, w tym żołnierzy szkolących się na poligonie Waffen SS Truppenubungsplatz Heidelager. Niezbędnik produkowany był zazwyczaj z aluminium bądź blachy nierdzewnej. Składał się z widelca i łyżki złączonych nitem, z możliwością złożenia. Występował również w wersji trzyczęściowej – łyżka, widelec oraz nóż z otwieraczem do konserw.
Dar Pana Janusza Zegara
Fot. arch. ECPiP
14 września u stóp Góry Śmierci w Pustkowie odbędzie się już po raz piąty Modlitewno – Edukacyjne Spotkanie Młodych, współorganizowane przez Europejskie Centrum Pamięci i Pojednania oraz parafię św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Pustkowie – Osiedlu.
Spotkanie rozpocznie się o godzinie 17.00 Drogą Krzyżową, której rozważania będą nawiązywać do historii i działalności Związku Strzeleckiego „Strzelec”. To patriotyczne stowarzyszenie młodzieży polskiej jest kontynuatorem istniejącego w okresie międzywojennym Związku Strzeleckiego. Skupia i wychowuje dzieci, młodzież i dorosłych w duchu patriotycznym w oparciu o hasło BÓG – HONOR – OJCZYZNA.
Po nabożeństwie prelekcję: "Bohaterowie i duma. Związek Strzelecki w walce o niepodległość Ojczyzny" wygłosi pan Jacek Magdoń - doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, porucznik rezerwy Wojska Polskiego, inspektor Związku Strzeleckiego. Na koniec organizatorzy zapraszają do zwiedzenia Ekspozycji historyczno – dydaktycznej przy Górze Śmierci.
